#Biebdebat PvdA: lef tonen en inzetten op werk en talent

door: Anouk van Leeuwen

DEN BOSCH – De regels van het asielbeleid werken integratie tegen. Alleen door werk en talent centraal te stellen kan dat veranderen, zo klonk het vrijdagmiddag in de stadsbibliotheek. Tijdens het Biebdebat dacht de Bossche PvdA samen met verschillende betrokken partijen en instanties na over de vraag hoe we toekomstige asielzoekers in de stad het beste kunnen helpen.

Gespreksleider en PvdA-fractievoorzitter Lisette van der Swaluw windt er geen doekjes om in haar openingstoespraak. “Het staat nu eenmaal vast dat er een nieuw azc in Den Bosch komt.” Zij refereert hiermee aan de protesten die her en der door het land plaatsvinden. “Zie dit debat als een verkennend gesprek. Niet over de vraag of, maar hoe mensen opgevangen moeten worden.”

‘Een zero’

De toon van het gesprek wordt daarna gezet door voormalig vluchtelinge Nafisa Nur Osman uit Somalië. Als ervaren politiek analist vluchtte zij tien jaar geleden naar Nederland en belandde in een asielzoekerscentrum (azc) in Alkmaar. Nafisa wilde het liefst direct aan de slag, maar wist niet waar te beginnen. “In mijn ogen was ik hoogopgeleid, maar in Nederland ben je gewoon een zero.” Pas na vijf jaar bijstand kreeg ze de kans goed Nederlands te leren met hulp van het UAF, de stichting voor Vluchteling-Studenten. Nu werkt ze als voorlichter bij de GGD. “Van het azc kreeg ik wekelijks geld en moest ik wachten op een huis. Ondertussen wist ik al die tijd dat ik meer kon betekenen.”

Het verhaal van Nafiza is herkenbaar voor de aanwezige medewerkers van VluchtelingenWerk. “Toentertijd mocht zelfs Sinterklaas niet langskomen op de campus voor Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers (AMA’s) in Vught”, vertellen zij. De regels van het asielbeleid en het wachten in het azc zorgen voor passiviteit onder de asielzoekers. “Tegenwoordig ligt de kans bij het integreren in een veel vroeger stadium.”

Nederlands leren op de smartphone

Tijdens het debat wordt duidelijk dat werk in het integratieproces een belangrijke rol kan spelen. De talenten van mensen moeten in kaart worden gebracht. Wat kunnen zij en wat voor soort werk, het liefst in de buurt, hoort daarbij? Nu nog is de volgorde van integratie eerst wonen, dan Nederlands leren en ten slotte werken. “Een zinvolle dagbesteding zou een plicht moeten worden. Het zorgt voor toenadering tussen mensen”, aldus Will Hoeben van de Winkel die Werkt en partij de Bossche Groenen.

Bovendien brengt werk vluchtelingen in contact met de Nederlandse taal. Wethouder Eric Logister geeft toe dat kinderen er met de leerplicht soms beter vanaf komen dan volwassenen. “Met die verfoeide smartphone, waardoor deze mensen geen vluchteling zouden zijn, leren ze nu online op eigen houtje Nederlands.” Logister ziet in dat het wachten op een verblijfsvergunning zorgt voor wettelijke beperkingen. “We kunnen de regeltjes tot op zekere hoogte overtreden, daar ben ik ook niet vies van, maar het is geen duurzame oplossing.”

Voedingsbodem voor emotie

Tegen het einde van het Biebdebat komt ook de weerstand tegen de komst van een nieuw azc in Den Bosch ter sprake. Logister: “Wij dragen vluchtelingen een warm hart toe, maar we mogen niet onze kop in het zand steken. Dan kweken we een voedingsbodem voor emotie. We moeten de dialoog blijven aangaan. Niet hoe mensen iets zeggen is belangrijk, maar waarom.”

Dit artikel maakt deel uit van een themadossier over de vraag hoe de stad Den Bosch en haar inwoners kunnen bijdragen aan het geluk van asielzoekers/vluchtelingen. Dit dossier is als het ware een schaduwproductie voor de website van het Brabants Dagblad die Anouk van Leeuwen voor haar afstuderen maakt.

De foto is van Leon van den Akker. Meer foto’s zijn te zien op Facebook.