Als je in armoede leeft, ben je openbaar bezit

2 maart 2018

Mijn Armoede Challenge zit er bijna op. Een week lang heb ik samen met mijn gezin van het bestaansminimum geleefd. En ook al was het maar een week toch heb ik veel nieuwe inzichten gekregen. Wat ik mij al heel snel realiseerde is dat mijn challenge niets met de realiteit te maken heeft. Ik hoef dit maar een week te doen en heb geen echte financiële zorgen. Ik heb in deze week geen schoenen, winterjassen of kapotte apparaten hoeven te vervangen. Daarnaast is het een heel ander verhaal als je geen uitzicht heb naar betere tijden en al maanden of jaren op het bestaansminimum moet leven. Toch wil ik een aantal inzichten delen.

Wat neemt armoede een hoop tijd in beslag. Ik heb enorm moeten plannen om deze week door te komen. Zijn er nog extra kleine uitgave deze week waar ik rekening mee moet houden? Waar moet ik heen? Kan dat allemaal met de fiets of moet ik het openbaar vervoer gebruiken? Is er iemand jarig? Ik ben erachter gekomen dat je met meer geld je eigen vrijheid koopt om te gaan en te staan waar je zelf wilt. En wat is dat een rijkdom. Armoede beklemt en isoleert.

Deze week heb ik een gesprek gehad met Lidwien en Hanneke, twee vrouwen die heel goed weten hoe het is om ieder dubbeltje om te draaien. (Zie hier het filmpje). Zij gaven onder andere ook aan hoeveel vooroordelen er zijn als je in armoede leeft. Op een terrasje zitten, ook al word je getrakteerd, schijnt van veel mensen niet te mogen als je van het bestaansminimum moet leven. Ook ik voelde niet de vrijheid deze week om samen met een vriendin een drankje buiten de deur te drinken op haar kosten. Bang voor het oordeel van anderen. Veel mensen lijken kennelijk beter te weten hoe je met armoede om behoort te gaan dan de mensen die in de situatie zitten en ervaring hebben met hoe het echt is om in armoede te leven. Je wordt als mens in armoede een soort openbaar bezit waar iedereen een mening over mag hebben. Niet zo gek dus dat er een hoop verborgen armoede is. En dat mensen zich schamen om uit te komen voor hun situatie.

Wat ik ook heb gemerkt is hoe duurzaam mensen in armoede eigenlijk leven en hoe uit verhouding onze samenleving op dit moment is. Een besef dat me echt heeft verwonderd. Onze hele maatschappij is ingericht op consumeren. Op iedere hoek van de straat kun je iets kopen. Spullen, eten, drinken. Een ontbijt in het weekend is bijna gelijk aan een feestontbijt met pasen of kerstmis. Snoep of koekjes in huis hebben is geen uitzondering. Nieuwe kleren kopen omdat het zo ‘gezellig’ is om met je vriendin te shoppen is niet vreemd. De auto pakken om even snel een boodschap te doen om de hoek. We hoeven nergens meer voor te sparen en kunnen via een druk op enter alles a la minuut aanschaffen. Wat een welvaart! Maar of ik die welvaart ook als rijkdom beschouw, is een tweede. Tijdens mijn Challenge schreef iemand mij op mijn facebookpagina; rijkdom zit ‘m in veel meer dingen, armoede trouwens ook… Een uitspraak die zo waar is. Armoede raakt zoveel thema’s dat het me soms duizelt. Het is een probleem dat niet zomaar op te lossen is. Toch blijf ik mij inzetten om onze enorme welvaart iets beter te verdelen binnen onze gemeente en hoop ik mensen in mijn missie mee te nemen.