De energiearmoede in Den Bosch is het grootst in wijken als de Hambaken en de Kruiskamp. Daar staan de slechtst geïsoleerde woningen terwijl de bewoners het minste inkomen hebben. Die combinatie is funest bij stijgende energieprijzen. We maken prestatieafspraken met corporaties gericht op het zo snel mogelijk verduurzamen van de meest slechte woningen. Want de inwoners die daar wonen hebben onder de hoge energieprijzen het meest te lijden. Uitgangspunt is dat de woonlasten niet stijgen en idealiter zelfs iets moeten dalen. Zo is verduurzaming in het belang van ons allemaal.
Groen en duurzaam Den Bosch
De effecten van klimaatverandering zijn ook in Den Bosch steeds meer voelbaar. Langdurige droogte, heftige regenval, record na record wordt verbroken. Ondertussen is de luchtkwaliteit in ons deel van Brabant erbarmelijk. Een kind dat hier geboren wordt heeft minder (gezonde) levensjaren dan een kind elders in Nederland. Een schone en duurzame koers is daarom hard nodig. Er valt geen tijd te verliezen. Het moet duurzamer.
Onlosmakelijk verbonden met de klimaat- en energieopgave is de opgave om die omslag eerlijk te volbrengen. Als mensen met de kleinste inkomens, in de slechtste huizen het hardst getroffen worden en het minst in staat zijn om hun situatie te verbeteren is het niet zo gek dat ze klimaatmaatregelen als een bedreiging zien. Wie niet of nauwelijks rond kan komen heeft recht en reden om boos te zijn als klimaatsubsidies vooral belanden bij hen die wél de mogelijkheid hebben om hun huis te verduurzamen of een nieuwe elektrische auto te kopen. Wie rood staat kan niet groen doen.
Het stellen van ambitieuze doelen op weg naar klimaatneutraliteit en betaalbaarheid in 2030 en 2050 is niet voldoende. Een uitgewerkt tijdpad met afrekenbare tussendoelen is nodig. Minder CO2-uitstoot, betere luchtkwaliteit, meer geïsoleerde huizen, betaalbare energielasten, meer duurzame werkgelegenheid en perspectief voor mensen met minder inkomen of vermogen: dat is een even mooi als noodzakelijk perspectief.
Ook is het zaak om de biodiversiteit in en om de stad te vergroten. We willen meer natuur, bodemherstel en een buitengebied waarin de gezondheid van mens en dier samengaan met duurzame veehouderij. Den Bosch voert voortvarend de ecologische stadsvisie uit en neemt de regie bij het ecologisch beheer van de stad. Last but not least willen we de manier waarop we ons verplaatsen gezonder en duurzamer maken. We stimuleren daarom fietsen, elektisch openbaar vervoer en deelmobiliteit.
Onze keuzes:
Duurzaamheidsfonds voor mensen met minder inkomen en vermogen
Het isoleren van een oud huis, schone energievoorziening zonder gas, aanpassing naar warmtenet: het is duur en de investering betaalt zich pas na jaren terug. Die investering kunnen mensen met een klein inkomen en weinig spaargeld niet aan. Subsidies komen daardoor terecht bij mensen met een hoger inkomen en veel spaargeld. Dat moet anders. Daarom lanceren we een revolverend duurzaamheidsfonds voor mensen met een kleiner inkomen. We helpen met het voorfinancieren van duurzaamheidsmaatregelen, mensen lossen af met wat ze op hun maandlasten besparen. Zo helpen we het klimaat vooruit én mensen die dat nodig hebben.
Corporaties maken vaart met verduurzaming van de slechtste woningen
De baten van verduurzaming zijn voor ons allemaal
Succesvolle verduurzaming begint bij het samen doen. Bij buurten, dorpen en inwoners die gezamenlijk verduurzamen. Daarom werken we wijk en dorpsgericht, leggen we op een slimme manier warmtenetten aan en zorgen we ervoor dat een groot gedeelte van de opbrengsten van duurzame energieopwekking en warmtenetten terecht komt bij de lokale gemeenschap. We stimuleren initiatieven waarmee mensen zelf de stap zetten tot verduurzaming zoals bij de coöperatie Bossche Windmolen West. We dragen zorg dat dergelijke initiatieven ook toegankelijk zijn voor mensen zonder veel spaargeld. Met energiecoaches, energieambassadeurs en energiecoöperaties heroveren we de zeggenschap en maken we het opwekken van onze energie weer tot wat het hoort te zijn: een nutsvoorziening van ons allemaal.
Stimuleren zon op dak, grootschalige zon en wind alleen waar nodig.
Iedereen weet dat we onze energieopwekking moeten verduurzamen. Waar we dat doen en hoe we dat doen bepaalt voor een groot deel of we in de omgeving op begrip of onbegrip voor ingrijpende energieprojecten kunnen rekenen. Uitgangspunt is dat de opbrengsten van duurzame opwekking voor een substantieel deel ten goede moeten komen aan omwonenden. Daarnaast moeten huizenbezitters en ondernemers gestimuleerd worden om waar mogelijk zon op dak te realiseren. We willen actief beleid om de verschillende dorpen en wijken aardgasvrij te maken. We zijn voor versneld onderzoek naar de mogelijkheden van aquathermie, aardwarmte, stadsverwarming en een waterstofnet binnen de gemeente. We stimuleren zon op dak en langs bijvoorbeeld de snelweg en beperken daarmee zoveel mogelijk de noodzaak van grootschalige wind- en zonneparken, In de Rosmalense polder komen niet meer molens dan nu gepland staan.
Groene wijken en dorpen
Een groene stad is een gezonde stad. De aanplant van bomen in wijken en dorpen, het tegengaan van versteende tuinen en daken, het aanleggen van gevelgroen: het is goed voor de luchtkwaliteit, het woongenot, voorkomt wateroverlast en helpt om de warmte de stad uit te jagen. Dat blijven we dus stimuleren. Openbare parkeerplaats in de buitenruimte leggen we aan met zogenaamde groene tegels met “gewildgroei”. Met inwoners van wijken maken we in wijkplannen afspraken over meer groen. De gemeente helpt, inwoners en wijk- en buurtinitiatieven zijn eigenaar. Initiatieven zoals de Heinistuin, de Graafse akker en de Rompertsebaantuin belonen en stimuleren we. Dat vergroot enthousiasme, kennis én het groen en de biodiversiteit.
Een gezond buitengebied met duurzame landbouw
Ons buitengebied maken we gezond door boeren te helpen bij verduurzaming. Uitbreiding van de intensieve veehouderij binnen een straal van 1 km van woningen staan we niet toe en er wordt gehandhaafd als de kwaliteit van water en bodem wordt bedreigd door bijvoorbeeld onverantwoorde lozingen of verboden gebruik van gewasbeschermers.
Duurzaam bouwen
In de Rosmalense polder, westelijk van de Grintweg, wordt door Brabant Wonen, Zayaz en hun partners een energieleverende woonwijk gebouwd met betaalbare huizen. Duurzaam bouwen heeft de toekomst. Bij renovaties van wijken zoals de Haren is het uitgangspunt dat huizen niet alleen beter geïsoleerd worden maar als het kan ook van het gas afgaan. Dat is beter voor het klimaat en voor de portemonnee van inwoners.
Prominente aandacht voor de fiets
De fiets wordt steeds belangrijker. Fietsen verkleint de CO2 uitstoot, is goed voor de gezondheid en zorgt voor efficiënter gebruik van de openbare ruimte. Een fietsvriendelijke inrichting van de stad is daarom nodig We willen meer fietsstraten waar de auto te gast is, bredere fietspaden om meer fietsverkeer te faciliteren en willen we zo min mogelijk twee-richting fietspaden aan één kant van de weg om de voorspelbaarheid in het verkeer te vergroten. Daarnaast optimaliseren we verkeerslichtafstellingen zodat deze afgestemd zijn op de fietser. Snelfietsverbindingen in de windstreken richting Utrecht, Eindhoven, Waalwijk, Tilburg en Oss breiden we samen met de provincie uit zodat de (elektrische) fiets een steeds beter alternatief wordt voor de auto. Bij alle stations en drukke winkel- en uitgaansgebieden willen we gratis overdekte en waar nodig bewaakte fietsenstallingen zodat fietsen nog aantrekkelijker wordt.
50 op hoofdwegen, 30 op de rest van de wegen
Om stad en dorpen schoner, veiliger en beter leefbaar te maken streven we naar een maximum snelheid van 30 kilometer per uur binnen de gehele bebouwde kom, met uitzondering van hoofdontsluitingswegen.
Beter openbaar vervoer
Op veel plekken is het openbaar vervoer nog geen goed genoeg alternatief voor de auto. Wie bijvoorbeeld in de Maaspoort woont deed er deur tot deur een klein uur over om op het station te komen. Daar hebben we gelukkig verandering in weten te brengen. Maar wie vanuit de Groote Wielen, Empel, Nuland en Vinkel met het OV wil reizen heeft teveel reistijd en pakt dus vaak de auto. Dat moet anders. Voor de langere termijn blijven we lobbyen bij Rijk, Prorail en NS voor een treinstation Maaspoort op de lijn naar Utrecht en een station Kruisstraat/ Nuland op de lijn naar Nijmegen. Aangezien dat verre toekomstmuziek is zijn snelle busverbindingen naar station Rosmalen en het Centraal Station noodzakelijk.
Elektrisch OV en bezorging
Ons openbaar vervoer, transport en bezorging willen we graag zo schoon mogelijk. Samen met vervoersmaatschappijen, taxicentrales en bezorgdiensten werken we samen aan duurzaam OV en bezorging. Daarbij houden we rekening met het tempo dat reëel is voor kleine zelfstandigen om te verduurzamen.
Beter benutten van elektrische deelauto’s, scooters en fietsen
Commerciële aanbieders zien brood in elektrische deelmobiliteit in onze stad. Dat is mooi want dat maakt dat inwoners en bezoekers zich makkelijker en sneller kunnen verplaatsen. Een wildgroei aan verschillende aanbieders waar je steeds weer een andere app voor nodig hebt is echter onwenselijk. Samen met de aanbieders komen we tot één app waarmee je van alle deeldiensten gebruik kunt maken. Op straat wijzen we speciale parkeerplekken aan voor deelvervoer zodat overlast op de stoepen wordt teruggedrongen. Met grote werkgevers maken we afspraken over deelmobiliteit zodat werknemers de laatste kilometers vanaf het openbaar vervoer gemakkelijk op het werk kunnen komen zonder auto.
Slechte lucht in wijken en op scholen: meten is weten
Den Bosch en de omliggende dorpen liggen in een gebied waar veel fijnstof in de lucht zit. De delen van de stad die tussen de A2 en A59 ingeklemd liggen zijn nog veel beroerder. We hebben het niet zo door maar dat kost letterlijk (gezonde) levensjaren. Daarom willen we een dekkend meetnet naar luchtkwaliteit waarbij we uitgaan van de WHO-norm. Met Rijk en regio nemen we maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Ook op scholen is de luchtkwaliteit vaak slecht. We willen periodieke metingen en een verbeterplan om te zorgen dat schoolgaande kinderen opgroeien in een gezond schoolklimaat.
Een sterke economie in stad en regio
De coronacrisis bezorgt de economie grote schade. De impact op de cultuursector, de detailhandel, de horeca en de evenementensector was en is groot. Ondernemers in de binnenstad, jongeren met tijdelijke banen en zzp’ers zijn hard geraakt. Als in het voorjaar corona hopelijk weer gaat liggen brengen we samen met ondernemers, partners op de arbeidsmarkt en instellingen in beeld waar de pijn én de kansen liggen. Een nieuw college start wat ons betreft met een herstelagenda corona in samenspraak met de stad.
Onze keuzes:
Werken aan een sterk Brabants vestigingsklimaat
Bedrijven en instellingen kiezen steeds vaker niet voor Den Bosch of Eindhoven, maar voor de Randstad of voor Brabant. Als tweede economische motor van Nederland is de aantrekkingskracht van onze provincie groot. Dat is niet vanzelfsprekend. Investeringen in bereikbaarheid, in kansrijke sectoren als data en kunstmatige intelligentie, in food en duurzame technologie, in werknemers die met hoofd en handen nodig zijn in de nieuwe economie vraagt om investeringen. Daarom versterken we de samenwerking in de regio. We kijken kritisch naar de overlap van de verschillende regionale samenwerkings-verbanden als Van Gogh Nationaal Park, Pact Brabant, BrabantStad, de arbeidsmarktregio en Agrifood Capital met als doel de samenwerking te versterken. Want een ding is zeker: een economisch sterke regio die een goed leven biedt voor onze inwoners bereiken we samen met de steden, de provincie, de bedrijven en de kennisinstellingen om ons heen.
Een sterkere positie in Den Haag en Brussel
Als Den Bosch hebben we een sterkere positie nodig in Den Haag en in Brussel. Geld voor de versnelling van de woningbouw, voor de aanpak van kwetsbare wijken, voor innovaties, mobiliteit en economische versterking vanuit het Nationaal Groeifonds – we grijpen te vaak mis. Dat betekent dat een nieuw stadsbestuur moet investeren in de lijnen met politiek-bestuurlijk Brussel en Den Haag, dat we de lobbykracht samen met de regio moeten vergroten, dat we al het moois én succesvols dat onze stad en regio te bieden hebben beter in de etalage moeten zetten. Want met een sterke politiek-bestuurlijke positie in land en Europa dienen we het welzijn van onze inwoners.
Meer dan een gastvrije stad
De Bossche binnenstad is geweldig, de regio prachtig, onze horeca behoort tot de fijnste van het land. Maar Den Bosch is ook vernieuwende cultuur, moderne architectuur en toonaangevende datastad. Nu we met de partners onze citymarketing versterken is de zaak juist ook die minder bekende kant én kansen van stad en regio over het voetlicht te brengen.
Nieuwe bedrijven zijn innovatief, duurzaam en sociaal
Niet alle bedrijvigheid is goed. Een distributiecentrum dat het landschap ontsiert en gebruik maakt van goedkope arbeidskrachten uit Oost-Europa die onder slechte omstandigheden leven en werken – dat willen we niet. Vervuilende asfaltboeren en keer op keer de fout in gaande schrootverwerkers willen we ook niet en zeker niet vlakbij plekken waar we wonen en ontspannen. We zetten daarom vooral in op 1) bedrijven die duurzaam en innovatief opereren; 2) op maakindustrie met potentie in de nieuwe economie; 3) op bedrijven die bijdragen aan werkgelegenheid voor mensen die extra ondersteuning nodig hebben. Hen steunen we bij het vinden van locaties, bij het werven, selecteren en begeleiden van nieuwe werknemers.
Steun aan slimme en sociale startups
We zagen het op de Tramkade waar we creativiteit, ondernemerschap, cultuur, innovatie en circulariteit bijeenbrachten: er ontstaan prachtige initiatieven en bedrijven als we ruimte bieden, los durven laten en experimenten toestaan. Juist in de spoorzone maar ook op nieuwe ontwikkellocaties is het zaak dat we niet alleen vierkante kilometers voor grootondernemers scheppen maar juist óók steun en betaalbare ruimte bieden voor bestaande en nieuwe slimme en sociale startups die passen in een nieuwe stad waar we op dezelfde plek wonen, werken en ontspannen.
Cultuurstad van het Zuiden – voor iedereen
Kunst en cultuur verrijken het leven. Het plezier van het samen maken, luisteren, kijken en genieten geeft kleur aan ons bestaan. Den Bosch heeft alles in zich om Cultuurstad van het Zuiden te zijn. We hebben prachtige podia en theaters met Theater aan de Parade, Willem II, MainStage en Verkadefabriek. We hebben bijzondere musea met het Noordbrabants Museum en het Design Museum. Gezelschappen als Theater Artemis en Panama Pictures hebben een reikwijdte ver buiten de Bossche vesting. Mensen komen van verre voor evenementen zoals Boulevard, IVC, Jazz in DukeTown, November Music, Festival Cement en Smèrrig. Onze amateurkunst bloeit in Oeteldonk, bij de Koninklijke Harmonie, Huis073, Exempel en in Zandhazendurp. We hebben veel moois in huis.
Wat de PvdA betreft is kunst en cultuur van en voor iedereen. Initiatieven als het Paleis voor de Volksvlijt, Opera op de Parade, de Bosch Parade, het Festival van het Levenslied en Den Bosch Zingt dragen we daarom een warm hart toe. Cultuurstad van het Zuiden is wat ons betreft een stad van cultuurmakers. De ambitie van de regionale muziekschool en Huis073 om ieder kind muziek te laten maken is er een die wij van harte delen. Met de kunstacademie hebben we een getalenteerde makers in huis die, samen met het Stedelijk Overleg Kunstenaars, terecht aandacht vragen voor voldoende expositieruimte. De ontwikkelingen in de Spoorzone en de Bossche Stadsdelta moeten benut om de Bossche Urban scene – van Worldskate Centre, Kings of Colors tot Cypher HQ een permanent thuis te geven wat past bij de kracht van deze jonge en vernieuwende beweging.
De cultuursector heeft magere jaren achter zich liggen sinds de landelijke en lokale bezuinigingen van tien jaar geleden. De ambitie om Cultuurstad van het Zuiden te zijn vraagt om versterking van professionele en amateurkunst. Richting het Rijk moeten we in BrabantStad-verband en met andere regiosteden actief de boer op voor het eerlijker laten landen van de nationale cultuursubsidies die voor het leeuwendeel in de randstad terecht komen. Maar ook lokaal zullen we de economisch belangrijke cultuursector moeten versterken met ruimte voor programmering, huisvesting en bijbehorende middelen. Samen met de Brabantse steden zetten we ons in om de nachttrein te realiseren die onze stad een extra boost kan geven.
Onze keuzes:
Versterking van de cultuurfondsen
De keuzes van het Rijk en van een toekomstig college geven hopelijk lucht voor de lokale begroting. Dan moet ook het budget voor de cultuurfondsen groeien om de ambitie van Cultuurstad van het Zuiden kracht bij te zetten. De PvdA vindt het daarbij belangrijk dat er ook extra geld gaat naar de lokale initiatieven in wijken en buurten, jongerencultuur en naar muziekeducatie voor kinderen. Juist een divers aanbod draagt bij aan toegankelijkheid van kunst en cultuur voor iedereen.
Urban in het hart van de spoorzone
Bij de ontwikkeling van de Spoorzone en de Bossche Stadsdelta krijgt urban de plek die het verdient met een urbanhal die ruimte biedt aan alle kunstvormen, evenementen en sporten uit de urban scene. We scheppen een broedplaats voor jong talent en een verzamelplek voor initiatieven en organisaties die zich bezighouden met urban cultuur. Van het World Skate Center tot Kings of Colors, van Dukebox tot Newskoolfest en Cypher HQ. We laten hen graag aansluiten bij de reeds aanwezige podia als Verkadefabriek, WII en Werkwarenhuis. Al deze meer of minder gevestigde culturele initiatieven verdienen een goede plek in het nieuw te ontwikkelen gebied, naast functies als wonen en werken.
Muziekles en cultuureducatie voor ieder kind
In samenwerking met onze culturele partners, Huis073, de regionale muziekschool en de scholen in onze stad en dorpen realiseren we muziekles en cultuureducatie voor ieder kind. Omdat samen muziek maken, het kennismaken met theater, kunst en cultuur de blik van kinderen verbreedt en talent helpt te ontwikkelen.
Pop-up kunst en cultuur in de Bossche straten, wijken en kernen.
Cultuur en evenementen willen we niet alleen in het centrum maar juist in alle wijken zien. Daarom zijn we voorstander van pop-up festivals en evenementen in wijken en dorpen, dat er kunst aanlooproutes op straat zijn richting onze musea, dat een urbanart en graffitiroute de stad opfleurt. Ook kan bureau Buurtavontuur met de wijk- en dorpsbewoners kunst en cultuur in de wijken organiseren – fysiek of digitaal. Datastad betekent ook meer digitale kunst in de openbare ruimte rondom SPARK en onze JADS; we zijn immers ook een datastad.
Designmuseum in de spoorzone
Het Noordbrabants museum in Den Bosch krijgt een collectie meesterwerken in eeuwig bruikleen van onder anderen Brueghel, Rubens, Mondriaan, Brancusi, Van Dongen, Picasso, Dali en Magritte. De unieke verzameling van JK Art Foundations bestaat uit 550 schilderijen en vraagt om extra expositieruimte die het museum kan vinden door de ruimte van het Design Museum te betrekken. Dat biedt tevens een kans voor het Design Museum wat met toonaangevende exposities de afgelopen jaren een sterke positie heeft verworven. Samen met de provincie dragen we als gemeente zorg voor een toonaangevende nieuwe locatie in het hart van de Spoorzone voor het Design Museum.
Werk- en expositieruimte voor kunstenaars en makers.
De positie van onze makers en kunstenaarscollectieven is de afgelopen jaren verslechterd, mede door de grote schaarste aan betaalbare werk- en expositieruimte in de stad. De stad heeft die kunstenaars juist hard nodig. We benutten leegstaand vastgoed en kantoorruimte voor het bieden van voldoende ruimte voor onze lokale makers bijvoorbeeld i.s.m. VOLOP. Bij de ontwikkelingen in de Spoorzone, de Bossche Stadsdelta en bij de Poeldonk (Hal Q) realiseren we ruimte voor culturele broedplaatsen.
Eerlijke beloning in de cultuursector
Te lage tarieven, slechte voorwaarden en gedwongen zelfstandigheid is tegenwoordig aan de orde van de dag in de cultuursector. Net als ieder anders verdienen ook culturele makers fatsoenlijke beloning. Met de Bossche cultuursector maken we afspraken over fatsoenlijke beloning van zelfstandigen en werknemers.
Snelloket voor jonge makers en initiatieven
We zien dat jonge cultuurmakers nieuw publiek weten aan te spreken, maar dat ze verdwalen in de bestaande bureaucratie en subsidiesystemen. Daarom moet ons kunstsubsidiestelsel toegankelijker worden. We zorgen voor een snelloket bij de gemeente en voor hulp en begeleiding door ervaren krachten.
Stadschroniqueur, stadsdichter, stadskunstenaar en stadsdebat
Onze stadschroniqueur en stadsdichter hebben de afgelopen jaren onze stad met regelmaat verrast, geconfronteerd, tot denken aangezet en bovenal: laten genieten. Juist door toegankelijke concepten als de stadsdichter, de stadschroniqueur, de stadskunstenaar en het stadsdebat georganiseerd door RUW worden kunst, cultuur en debat in de wijken gebracht. Daarom blijven we hier de komende jaren ruimte voor bieden.
Innovatieve kunstvormen promoten
We zijn trots op de culturele rijkdom in Den Bosch, maar willen de sector ook uitdagen om nieuwe kunstvormen te omarmen en toegankelijk te maken voor alle Bosschenaren, met daarbij bijzondere aandacht voor jongeren. Daarom focussen we extra op jonge makers en op innovatieve kunst en cultuur, om zo een breder en divers publiek te bereiken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan spoken word-kunstenaars. Maar ook aan de queer art-scene. Kunst en cultuur kennen vele vormen en we moeten ze allemaal gaan ontdekken.
Meer cultuurcoaching vanuit Huis073
Cultuurcoaches op Bossche scholen zijn van grote meerwaarde. Ze stimuleren kinderen op school en leggen de verbinding met het cultuuraanbod in de vrije tijd. In samenwerking met Huis073 breiden we het aantal cultuurcoaches uit. Kunst en cultuur van en voor iedereen.
Cultuur voor iedereen & Koop een kaartje voor een ander
Met de Bossche stadspas maken we het voor inwoners in armoede mogelijk om musea en podia te bezoeken. Voor evenementen en bioscopen introduceren we met de armoedestichtingen een vrijwillig systeem van 1 halen 2 betalen. Dus koop jij een kaartje voor jezelf? Dan koop je ook (deels) een kaartje voor een inwoner met een kleine beurs.
Bedrijfsleven steunt cultuur
Veel bedrijven vestigen zich graag in Den Bosch vanwege het rijke culturele leven en zijn hier ook van harte bij betrokken. Dat stimuleren we met een Bossche 1%-regeling voor kunst en cultuur waarbij we ondernemers die zich hier vestigen of die hier ontwikkelen vragen een procent van die investering te laten landen in lokale kunst en cultuur.
Sporten en beweging voor iedereen
Zoveel mogelijk sportende inwoners. Dat is wat wij willen. Wat sporten is gezond én goed voor ons sociale leven. Mensen die sporten worden gezonder oud, hebben meer sociale contacten en zijn actiever. Dat komt omdat sporten garant staat voor meer beweging maar ook omdat we vaak sporten bij verenigingen. Wie op jonge leeftijd voetbalt bij de F-jes wordt later vaak zelf trainer, draait bardienst of wordt actief in het bestuur. Sport, verenigingsleven en ontmoeting zijn met elkaar verbonden.
Onze wijken en dorpen zijn rijk aan sportverenigingen. Maar dat de samenleving steeds individueler wordt zien we ook terug in het sporten. Het combineren van een drukke baan, kinderen, andere activiteiten en sporten in verenigingsverband wordt voor veel mensen steeds lastiger te combineren. Steeds meer mensen sporten individueel, steeds minder mensen die actief zijn bij een club zijn ook actief als vrijwilliger. Het ondersteunen van clubs wordt daarom steeds belangrijker.
Corona heeft verschillen tussen de clubs in de dorpen en die in de oude stadswijken vergroot. Voetbalclubs als Emplina, OJC, BLC en RKKSV Kruisstraat draaien uitstekend. Ze hebben veel leden, voldoende vrijwilligers en sponsoren. Clubs als BVV, TGG, OSC’45 en CHC hebben het daarentegen op alle fronten moeilijk. Ook kiezen kinderen uit de omliggende wijken vaak voor een andere club. De sociale gevolgen in de wijken zijn groot als die clubs het niet meer redden. Daarom verdienen ze veel meer ondersteuning van de gemeente.
Sport en beweging voor iedereen vinden we een groot goed. Ook met een klein inkomen of met schulden moet je kunnen sporten. Daarnaast hebben we extra oog voor jongeren in kwetsbare wijken en voor mensen met overgewicht of een matige gezondheid. Topsportevenementen zoals de Vuelta steunen we omdat ze sport aantrekkelijk maken. Daarbij zorgen we dat ze zoveel mogelijk toegankelijk zijn voor al onze inwoners en het sportklimaat in wijken en dorpen versterken.
Onze keuzes:
Iedereen kan sporten
Onze jongeren stimuleren we om lid te worden van een sportvereniging. Samen met de armoedestichtingen en het Jeugdfonds Sport & Cultuur bieden we ouders met een kleine portemonnee financiële ondersteuning zodat alle kinderen én ouders mee kunnen doen. Programma’s als Bewegen voor Ouderen houden we overeind en i.s.m. het welzijnswerk, de brede Bossche scholen en de sportverenigingen maken we sporten in kwetsbare wijken extra aantrekkelijk.
Extra steun voor clubs in kwetsbare wijken
Minder leden, vrijwilligers en sponsoren. Clubs in kwetsbare wijken komen in een negatieve spiraal terecht als we niet uitkijken. Daarom zorgen we voor extra ondersteuning van deze clubs en richten we onze sportsubsidies zo in dat ze extra ten goede komen aan clubs in zwaar weer.
Ondersteuning bij vrijwilligerstaken, basisbanen bij sportverenigingen
Het lukt veel sportverenigingen vaak niet om voldoende vrijwilligers te vinden voor taken, zoals toezicht houden, het clubhuis bemannen en de velden onderhouden. Daarom ondersteunen we sportverenigingen om voldoende mensen te krijgen via ons vrijwilligersnetwerk. Ook introduceren we de basisbaan waarmee mensen die langdurig werkloos zijn aan het werk kunnen als bijvoorbeeld conciërge bij een vereniging.
Goede sportaccommodaties
Voor een aantrekkelijke club zijn goede sportvoorzieningen noodzakelijk. We helpen de sportverenigingen bij het versneld moderniseren en verduurzamen van hun accommodaties door middel van leningen en/of de aanvraag van subsidies.
Gezellig langs de lijn
We organiseren met de verenigingen trainingen van kader en trainer, zodat ze beter kunnen omgaan met agressie, asociaal gedrag en excessen op en rond de sportvelden. Want een gezond sportklimaat betekent dat we het gezellig houden langs de lijn.
FC Den Bosch terug in het hart van onze inwoners
De afgelopen jaren heeft onze voetbalclub lastige jaren gekend. Financieel, sportief en sociaal maatschappelijk had de club het zwaar. Inmiddels lijkt de weg naar boven voorzichtig gevonden maar die is kwetsbaar. Onze FC moet terug in het hart van onze inwoners, de band met het bedrijfsleven en het amateurvoetbal verder versterkt. Daarom werken we met de FC, de supporters, het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties aan een vitaal FC Den Bosch. De gemeente moet niet aan de zijlijn afwachten maar meewerken aan het herstel.
Sporten in de wijk
We investeren in voorzieningen voor individuele sport en recreatie in de wijken en dorpen. Denk daarbij aan wandel-, hardloop en mountainbikeroutes in de open lucht, maar ook buitenfitness of yoga in de parken.
Een zwemdiploma voor ieder kind
We vinden dat ieder kind een zwemdiploma moet kunnen halen. Daarom organiseren we samen met de Bossche scholen schoolzwemmen voor alle leerlingen uit groep 5.
Zwemmen in onze zwemplassen
De Oosterplas en het Engelermeer zijn officiële zwemplassen met voorzieningen. Wij maken ons er al jaren hard voor dat ook de Zuiderplas en de Groote Wielenplas volwaardige zwemvoorzieningen krijgen om recreatie en sport bij onze zwemplassen aantrekkelijker te maken. De BeachBar aan de Zuiderplas met haar unieke recreatieve karakter verdient een upgrade en goede sanitaire voorzieningen.
Veilige wijken en dorpen
Een aantrekkelijke stad is een veilige stad. In de meeste Bossche wijken en dorpen is de veiligheid op orde. Tegelijkertijd zien we dat de verharding op sommige plekken toeneemt, dat straatintimidatie, uitgaansoverlast en roekeloos (rij)gedrag grote impact hebben op het leven van onze inwoners. De nieuwjaarsrellen van afgelopen jaar veroorzaakten een terechte schok in onze gemeente: hoe kan het zo zijn dat je de stad waar je woont geweld aan doet? Dat je winkeliers die het toch al lastig hebben schade berokkent? Ook krijgen onze politieagenten, brandweerlieden en zorgmedewerkers te vaak met agressie te maken.
Minstens zo zorgelijk is de ondermijnende criminaliteit in Den Bosch. Een miljoenenindustrie waar de onder- en de bovenwereld zich met elkaar vermengen. Waar de drugshandelaar, de notaris en de elektricien bij betrokken raken en andere inwoners wegkijken of er (onder dwang) het zwijgen toe doen. We weten waarom mensen criminaliteit als uitweg zien: gemarginaliseerde gemeenschappen, kwetsbare wijken en kansarmoede zijn goede voorspellers van ondermijnende criminaliteit. Als we die cirkel niet weten te doorbreken gaat criminaliteit van generatie op generatie over.
Met ons sociale programma vóór wijken en jongeren en tégen armoede willen we de voedingsbodem voor criminaliteit wegnemen. Gelijktijdig moeten nietsontziende criminelen en mensen die het leven van een ander schade berokkenen worden aangepakt.
Onze keuzes:
Bossche stadsmariniers en handhavers
De overheid moet terugkeren op die plekken waar onder- en bovenwereld zich vermengen. We nemen een voorbeeld aan de Rotterdamse aanpak met stadsmariniers: superambtenaren, speciaal door het college van burgemeester en wethouders aangesteld om de hardnekkige veiligheidsproblemen in wijken waar de veiligheid in het geding is op te lossen. Die gaan met de extra handhavers aan de slag in onze wijken. Door een combinatie van het kennen van de wijk, daadkracht, samenwerking en doorbreken van de schotten maken we onze wijken in samenwerking met buurtbewoners veiliger.
Veiligheidsplan voor kwetsbare wijken
Een plan van aanpak is nodig voor (delen) van buurten en wijken die dreigen af te glijden. Een te groot deel van onze wijken scoort zwak op veiligheid. Dat is zorgelijk. Sociale problemen, criminaliteit en (on)veiligheid zijn hier aan de orde of liggen op de loer. Het eerste half jaar van het nieuwe stadsbestuur trekt de driehoek (burgemeester, korpschef, openbaar ministerie) deze wijken in om van de inwoners te horen wat er verbeterd kan en moet worden.
Aanpak ondermijnende criminaliteit
De aanpak van ondermijnende criminaliteit via opsporing, vervolging, inzet van de BIBOB, het Damocles-beleid, integrale handhaving en selectieve woningtoewijzing moet versterkt. Inwoners met een criminele achtergrond sluiten we bij woningtoewijzing in kwetsbare wijken uit, we sluiten drugspanden en werken met grootscheepse controles op criminaliteit en/of fraude. Daarvoor is extra capaciteit voor de politie en extra geld noodzakelijk waarvoor we van het rijk afhankelijk zijn. We werken samen met het RIEC en de Brabantse steden om de aanpak te verstevigen en de lobby richting het rijk voor extra middelen te voeren. Want de aanpak van ondermijnende criminaliteit slaagt alleen samen met rijk en regio.
Aandacht voor ons buitengebied
Ook de kwetsbaarheid van onze buitengebieden en kernen voor de oprukkende criminaliteit verdient onze aandacht. We zijn niet alleen een stedelijk gebied maar ook een plattelandsgemeente. De kwetsbaarheid van agrarisch ondernemers voor ondermijnende criminaliteit is de afgelopen jaren behoorlijk toegenomen.
Steun voor buurtpreventie
We geloven in de kracht van buurtpreventieteams. Wanneer buurtbewoners zich inzetten voor een betere buurt met minder inbraken, vandalisme en overlast, ondersteunen we hen en zorgen we voor korte lijntjes met de politie en handhaving, zodat het belangrijke werk van de buurtpreventieteams maximaal succesvol is.
Bossche top 100 aanpak
We pleiten voor de zogeheten ‘top 100’-aanpak. De belangrijkste criminelen worden in de gaten gehouden, zodat ze zich bespied en bekeken voelen om hen zo te beletten strafbare feiten te plegen.
Meldpunt straatintimidatie
Vrouwen die worden nagefloten, homo’s en transgenders die worden lastiggevallen – ook in onze wijken, dorpen en uitgaansgebieden komt het voor. Aangifte doen is een enorme stap waardoor we niet goed in beeld hebben hoe vaak het gebeurt. Dat het te vaak is weten we. Zowel voor slachtoffers als voor de gemeente en politie is het van belang dat we weten waar en hoe vaak straatintimidatie voorkomt. Zodat we slachtoffers kunnen helpen en daders kunnen aanpakken. Daarom roepen we een laagdrempelig (online)meldpunt straatintimidatie in het leven.
Ondersteuning succesvolle buurtinitiatieven
We ondersteunen buurtinitiatieven in kwetsbare wijken die voorkomen dat jongeren afglijden, die mensen die uit de bocht vliegen er weer bij halen. Initiatieven zoals Hambaken Connect. Kruiskamp Ons Buurtje en de Marokkaanse buurtvaders zijn daarvoor van groot belang. Meer inzet van jongerenwerk en sociale partners is nodig.
Aanpak huiselijk geweld, loverboys en digitale agressie
Tijdens corona nam geweld achter de voordeur helaas stevig toe. Laagdrempelig melden, goede opvang en begeleiding van slachtoffers en hun kinderen is van groot belang. Ook moet er meer voorlichting komen op scholen over loverboys en de gevaren van de digitale wereld. Onze kinderen groeien op in een wereld die hun ouders vaak niet volledig kennen. Dat vraagt om meer aandacht.
Roekeloos rijden voorkomen en aanpakken
In de binnenstad maar ook in de wijken is het soms een gruwel: hardrijders die met gevaar voor voetgangers, fietsers en andere automobilisten de straat onveilig maken. De befaamde ‘hardrij-rondjes’ doorbereken we waar mogelijk, we nemen meer snelheidsvertragende maatregelen en waar nodig zetten we in op extra handhaving.
Reguleren wietteelt
Wij zijn voor het experimenteren met het reguleren en legaliseren van wietteelt. Den Bosch sluit zich aan bij de andere grote steden in Brabant die hiermee aan de slag willen.
Overlast van treinverkeer en vervoer van gevaarlijke stoffen tegengaan
Toename van geluid, trillingen en vervoer van risicovolle stoffen door Rosmalen en Den Bosch staat op gespannen voet met de belangen van omwonenden en met de wens om langs het spoor meer woningen te bouwen. Dat vraagt om maatregelen tegen geluid- en trillinghinder en goede waarborgen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Het vervoer van gevaarlijke stoffen moet beperkt en groei van het goederenvervoer per spoor door stedelijke gebieden willen we tegengaan. We zetten in zetten in op veilig treinverkeer, compensatie en zo min mogelijk geluid en trillingsoverlast voor omwonenden. Samen met de Brabantse steden voeren we hiervoor een actieve lobby richting het rijk.
Cybercriminaliteit en digitale veiligheid
De digitale wereld neemt bezit van onze openbare ruimte. Cybercriminelen proberen door te dringen in bedrijven en publieke instellingen om zo tot afpersing over te kunnen gaan. Ook neemt het aantal gebruikte sensoren fors toe om te meten waar mensen zich ophouden, hoe ze zich voortbewegen, waar ze parkeren etc. Daarmee komt de privacy van mensen potentieel in het geding. Ook het gebruik van algoritmes in opsporing van fraude en potentiële criminaliteit kent een keerzijde zoals de toeslagenaffaire pijnlijk duidelijk heeft gemaakt. Het tegengaan van cybercriminaliteit, het beschermen van privacy bij het gebruik van data, sensoren en algoritmen staat echter nog in de kinderschoenen. Den Bosch als datastad maakt een speerpunt van digitale veiligheid en start met de ontwikkeling van digitaal veiligheidsbeleid.