Met deze begroting wordt het voor velen loodzwaar tillen

Bijdrage Lisette van der Swaluw tijdens de begrotingsbehandeling op dinsdag 10 november. De PvdA kiest voor een duidelijk andere koers voor deze stad.

Vandaag maken wij fundamentele keuzes voor onze stad. Welke koers kiezen wij? Welke richting geven wij aan de toekomst? Voor de Partij van de Arbeid is dat duidelijk. Voor ons staan drie uitgangspunten voorop: dat we iedereen die dat nodig heeft, de helpende hand bieden, dat we ervoor zorgen dat alle Bosschenaren mee kunnen doen en dat we vooruitgang voor alle inwoners mogelijk maken.

Om te beginnen de helpende hand. In Den Bosch is het armoe troef bij circa 6000 gezinnen. 3000 Kinderen krijgen daardoor niet de kansen die voor anderen wel zijn weggelegd. Veel huurders hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Het aantal Bosschenaren en Rosmalenaren in financiële problemen is groot en onder invloed van de crisis alleen maar groter geworden. Wie een voet over de deur zet bij instellingen als de Voedselbank, de wijkpleinen en de Vincentiusvereniging weet dat het daar drukker is dan ooit. Die weet dat het Bureau Sociaal Raadslieden overuren maakt.

Alleen al bij Wijkplein Het Centrum in de Haren, Donk en Reit hebben zich tot augustus dit jaar 1474 Bosschenaren gemeld omdat ze in de financiële problemen zitten. En schuldhulpverlening is juist een post waar dit college flink in snijdt. Dat is voor de PvdA onbegrijpelijk en onverteerbaar. Dat dit college commerciële profiteurs een halt toe wil roepen, chapeau. Maar een onafhankelijk en professionele instelling als het Bureau Sociaal Raadslieden, is meer dan ooit nodig.

Dit college snijdt helaas niet alleen in schuldhulpverlening.

Maar ook in welzijn en zorg in de wijken. De medewerkers van de nieuwe wijkteams vinden langzaam maar zeker hun draai – maar wie hen spreekt weet dat de werkdruk hoog is. En dat er nog lang geen sprake is van een geoliede machine. Toch is de boodschap van wethouder Paul Kagie: harder lopen en de ondersteuning een tandje minder. Wij zijn het met de wethouder eens dat de zorg in onze stad op termijn goedkoper kan. Maar op dit moment zo fors ingrijpen is niet alleen risicovol, het is roekeloos. Het college wil ook snijden in sport voor chronisch zieken, ouderen en andere kwetsbare groepen. Een onzalig plan, zo hebben wij al tijdens de commissie laten weten. We zijn blij dat de coalitiepartijen dit ook inzien en een motie indienen om dat idee terug te draaien.

Dan het tweede uitgangspunt: dat alle Bosschenaren mee kunnen doen en de kansen krijgen die zij verdienen.

Het inboeken van bezuinigingen op buiten en binnensport verhoogt de drempel voor de gewone Bosschenaar om daadwerkelijk te sporten. Het onderhoud van kleedkamers wordt overgedragen aan sportverenigingen, maar hoognodige renovatie van de kleedkamers van bijvoorbeeld voetbalclub BLC worden vooruitgeschoven. Dat is niet te rijmen.

Dan de belangrijkste educatieve basisvoorzieningen in onze stad: de bibliotheek en de Muzerije. Daarin snijdt dit college niet. Daar gaat grof de hakbijl in. Zet ze samen in een pand, dat is goedkoper, is de motivatie van wethouder Huib van Olden. Dan komt de rest van zelf in beweging. De PvdA vindt dat echt ongehoord. Alsof de bibliotheek en de Muzerije zelf niet altijd al bewogen hebben of bereid zouden zijn te bewegen. Het college zelf leunt in deze achterover. Komt niet met een visie op de toekomst van de bibliotheek, de Muzerije en Babel. Terwijl dat toch echt de primaire opdracht zou moeten zijn. Dit college propt drie instellingen in een pand, boekt alvast een bezuiniging in en doet de deur op slot. De vraag of gezamenlijke huisvesting überhaupt wel haalbaar is, wordt niet beantwoord.

Terwijl er een rapport ligt waaruit nu al duidelijk blijkt dat de bibliotheek helemaal niet in het pand van de Muzerije past. Waarin staat dat er een tekort is van ca. 300 m2 voor name de collectie- en studieruimten (en dan nog zonder rekening te houden met ruimte voor de Muzerije en Bureau Babel). En dat er te veel gesloten en kleine ruimten zijn waardoor de collectie versnipperd raakt en voor de jeugdafdeling geen fatsoenlijke plek meer is. Dat rapport is neem ik aan ook bij uw college bekend. Onverantwoord om dan toch deze bezuiniging in te boeken.

De PvdA kiest een andere weg. Dat laten we opnieuw zien in een alternatieve begroting (klik op Alternatieve begroting van PvdA Den Bosch) waarbij we én de hand reiken naar stadsgenoten die het lastig hebben én vooruitgang mogelijk maken voor de hele stad. Wij vinden niet alleen dat we minder moeten bezuinigingen op de meest kwetsbaren in onze stad. En op basisvoorzieningen als de bieb en de Muzerije. Wij vinden ook dat we moeten investeren. Niet in economische citymarketing of in extra veiligeidscamera’s, maar in mensen die het het hardst te halen hebben. Wij willen extra geld voor armoedebestrijding, werk en wonen.

In ons alternatief is ruimte voor een flexibel fonds tegen armoede. Een pot met handgeld dat we incidenteel en op maat kunnen inzetten om acute nood te lenigen of om erger te voorkomen.

Wij investeren in werk. Met dit college zijn wij van mening dat werk het beste medicijn is tegen armoede en uitsluiting. Maar wij zetten niet alleen in op het faciliteren van ondernemers of gemotiveerde jongeren. Maar ook op mensen voor wie de afstand tot de arbeidsmarkt heel erg groot is. Of te groot. Ook die mensen verdienen onze hulp en ondersteuning. Bijvoorbeeld door hen de kans te bieden bij een buurtbedrijf aan de slag te gaan.

Wij maken fors extra geld vrij voor sociale woningbouw. Want de krapte aan de onderkant van de woningmarkt is enorm. Ongeveer 10.000 mensen in Den Bosch zijn actief op zoek zijn naar een sociale huurwoning. De wachttijd is opgelopen. Er is een tekort aan zorgwoningen voor bijzondere groepen als dak –en thuislozen, mensen met psychiatrische probleem en verslaafden. En de druk op de woningmarkt neemt alleen maar toe. Onder meer door het aantal statushouders dat gehuisvest moet worden.

Als het gaat om de koers die wij kiezen, de toekomst die wij voor ogen hebben dan gaat het om bestaanszekerheid en solidariteit. En ook om vernieuwing en vooruitgang. Daarmee leggen wij de basis voor en goede toekomst. En die toekomst is wat de PvdA betreft een toekomst waarin ruimte is voor iedereen. Dat betekent dat we niet eenzijdig kiezen voor cultuurhistorie, maar ook voor bijvoorbeeld moderne cultuur en muziek. Dat we ook ruimte geven aan dat wat niet mainstream is maar wat jonge, innovatieve en creatieve mensen aan onze stad bindt.

Een goed en breed cultuuraanbod is niet alleen een principiële keuze. Een goed en breed cultuuraanbod zorgt ervoor dat mensen graag willen wonen en werken in onze stad. Dat bedrijven zich er graag vestigen en dat zij investeren in onze stad. Het is een belangrijkste citymarketing die er is. Dat betekent niet dat er geen dingen anders kunnen. Maar we moeten echt oppassen dat we te rucksichtslos snijden, zoals dit college doet bij bijvoorbeeld de Toonzaal. Terwijl er een prachtig aanbod ligt om samen met de WII een nieuwe weg in te slaan. Onze oproep aan dit college is: gooi het kind niet met het badwater weg maar ga mee in deze optie.

Het mag helder zijn: de PvdA kiest voor een duidelijk andere koers voor deze stad. De PvdA kiest voor een toekomst waarin belangrijke waarden als bestaanszekerheid, solidariteit en vooruitgang geborgd zijn. Dat doen wij door radicaal maar verantwoord anders te kiezen. Wij laten dat zien in onze tegenbegroting die wij u graag aanbieden. Natuurlijk zouden wij het liefst zien dat u deze complete tegenbegroting omarmt en overneemt. Voor het geval dat niet aan de orde is, dienen wij een aantal moties in. Ik beperk mij tot het dictum….

Voorzitter, ik sluit af. Ik hoop van harte dat het stadsbestuur de uitgestoken hand naar oppositie en stad vandaag laat zien. Want tot op heden doet de begroting van dit college mij aan een gedichtje denken van Judith Herzberg. Ik citeer:

wat zou het loodzwaar tillen zijn 

wat een gezwoeg
als iedereen niet iedereen
ter wille was 

als iedereen niet iedereen
op handen droeg

Voorzitter, met deze begroting wordt het voor velen in onze stad loodzwaar tillen. Zij betalen de prijs van de optelsom van een Sint Jansmuseum, een stadspoort, een zwembad, het erfgoedcluster en een businessclub van 1 miljoen in tijden dat we het krap hebben. Soms mooie ambities, maar juist deze tijd vraagt keuzes van ons om te kiezen voor wat echt belangrijk is. Laten we dat doen – en er eerst voor zorgen dat iedereen iedereen ter wille is. Dat iedereen in onze prachtige stad iedereen op handen draagt. een grotere investering kunnen wij deze stad niet wensen.

Ik dank u wel,

Lisette van der Swaluw