Door op 31 juli 2014

PvdA schriftelijke vragen artikel 39 Fraudebestrijding gebruik bijstand.

Geacht College,

De raadinformatiebrief van 20 mei 2014 bevat een evaluatie van de invoering Fraudewet. U geeft daar een kwantitatief en kwalitatief overzicht, alsmede een eerste beschrijving van de maatschappelijke effecten van deze wet. U beschrijft dat er met de invoering van boetes volgens de Fraudewet minder maatwerk kan worden geleverd. Mensen komen door de opgelegde boete soms nog verder in de problemen. Ook worden zaken volgens de wet tot fraude gerekend, die geen fraude zijn, maar een samenloop van omstandigheden op een bepaald meetmoment. Op het moment van evaluatie kon er nog geen vergelijking worden gemaakt met andere gemeenten. Inmiddels blijkt uit een artikel op de website van Omroep Brabant (27-07-2014) dat Den Bosch een van de koplopers in Brabant is, bij het opsporen van zogenaamde bijstandsfraude. Er is maar liefst 1.8 miljoen opgespoord, net zo veel als de gemeente Eindhoven. De gemeente Eindhoven heeft echter meer dan 220.00 inwoners en Den Bosch 144.000. Tilburg heeft 1.6 miljoen opgespoord en is ook een gemeente met 220.00 inwoners. Het ombudsteam van de PvdA heeft het afgelopen jaar diverse uitkeringsgerechtigden (niet alleen de bijstandsgerechtigde) ontmoet, wiens aanvragen door de gemeente Den Bosch voor hun gevoel zeer onverwacht veel strenger zijn beoordeeld dan in de jaren daarvoor. Hierdoor werd soms onterecht geconstateerd dat mensen een te hoog vermogen hadden, terwijl het ging om zojuist ontvangen doeluitkeringen. Als mensen dergelijke doeluitkeringen niet melden, wordt dit volgens de Fraudewet als fraude gekarakteriseerd en volgt een boete. Het gaat in deze gevallen echter zeker niet om fraude in de gebruikelijke betekenis, maar om ongelukkige samenloop van financiële stromen. Mede doordat de PvdA dergelijke zaken bij u heeft gemeld, zijn er enkele bijstellingen in de uitvoering van sommige regelingen gekomen, die bij nadere bestudering van de betreffende regelingen en contact met andere gemeenten wél mogelijk waren.
De PvdA is het met u en de wetgever eens, dat fraude met bijstandsuitkeringen streng moet worden aangepakt. Echter deze aanpak moet er niet toe leiden dat ons ruimhartige armoedebeleid van onze gemeente hierdoor wordt aangetast. De PvdA heeft de volgende vragen:

1. Welke verschillen zijn er in de uitvoering van de fraudewetgeving tussen Eindhoven, Tilburg en Den Bosch? Zijn deze verschillen de oorzaak van het hogere opgespoorde bedrag aan bijstandsfraude gerelateerd aan het aantal inwoners?

2. Is het mogelijk dat de gemeente Den Bosch de beschikbare ruimte voor maatwerk niet voldoende benut?

3. Heeft de gemeente contact met andere gemeenten over de uitvoering van de fraudewetgeving?

4. Ziet het college mogelijkheden om te voorkomen dat mensen onterecht boetes oplopen voor fraude, danwel terugvorderingen krijgen van bedragen die ze van andere instanties doelgericht hebben ontvangen ten behoeve van de compensatie van een gebrek of anderszins?

Namens de fractie PvdA, Hermie van Ommeren