Een aanvalsplan op armoede en schulden

Armoede. Ook in onze gemeente komt het veel te vaak voor. Een onthutsend aantal van bijna 4000 kinderen groeit op in een arm gezin. Ze doen vaak niet mee aan sport, kunnen niet op muziekles en niet trakteren op de verjaardag. Ook zien we dat jongeren met een slecht contract en hoge woonlasten steeds vaker te weinig geld hebben om van te leven. Een op de drie huurders leeft in 2018 onder de armoedegrens. Ouderen met alleen AOW, een klein pensioen en toenemende zorgkosten komen steeds vaker in de knel. Daarnaast zien we een nieuwe groep stadgenoten die te maken krijgt met armoede en schulden. Zoals mensen met een hypotheek op een woning die onder water staat of ZZP’ers die door de crisis hard getroffen zijn en met schulden achterblijven. Hierbij is maatwerk het uitgangspunt waarbij we uit moeten gaan van het besteedbaar inkomen.

Die mensen verdienen onze steun. Net als de helpers, want die zijn er veel in onze stad. Zij helpen een handje door hun inzet bij fantastische initiatieven als de Vincentiusvereniging, de Voedselbank, het Jeugdsportfonds, de Kledingbank en de Gefeliciflapstaartbox voor arme kinderen, ondersteund door het armoedenetwerk. Bij die steun gaat het om geld (dankzij de PvdA is er sinds 2017 in onze stad jaarlijks 750.000 euro extra beschikbaar voor de bestrijding van armoede in onze gemeente), maar vooral ook om het bereik, want teveel inwoners in armoede worden simpelweg niet bereikt.

Dat moet anders. Het voorkomen en bestrijden van armoede is wat ons betreft een kerntaak van de gemeente. Te lang is er de houding geweest alsof armoede eigen verantwoordelijkheid is. Het moet over een andere boeg. De gemeente moet de actieve spin in het web zijn van het brede netwerk om armoede te voorkomen én terug te dringen. Dat vergt een proactieve rol, een ruimhartig minimabeleid en een kritische houding ten aanzien van bureaucratische rompslomp.

Daarom kiest de PvdA voor:

Een kinderraad en kindpakket tegen armoede

In navolging van de Kinderombudsman, Save the Children en Defence for Children zijn wij voorstander van een aanpak waarin de stem van kinderen in armoede gehoord en vertaald wordt in het beleid. Daarom stellen we een kinderraad in van kinderen van vier tot achttien jaar uit de doelgroep. Met deze kinderen en hun ouders stellen we een integraal kindpakket samen (bijvoorbeeld met vouchers) waardoor ze zelf de regie krijgen over het oplossen van de grootste noden. Dat kan bijvoorbeeld sport, huiswerkbegeleiding, een nieuwe jas, muziekles, een vakantie, een verjaardagsfeestje of een fiets zijn: alles wat bijdraagt aan een zelfstandige en gelukkige jeugd van deze kinderen.

Eén aanvraag voor al het aanbod

Vaak is het bij de woningbouwcorporatie, het jeugdsportfonds, de gemeente of de voedselbank bekend dat een gezin of inwoner in armoede leeft. Deze partij onderneemt dan actie op het gebied waar men zeggenschap over heeft: de woonlasten, sport voor de kinderen, het verschaffen van een voedselpakket. Wij willen dat al het aanbod bij elkaar komt. Wie zich bij één loket meldt moet direct het gehele palet aan voorzieningen kunnen aanvragen. Zo halen we de enorme drempel van schaamte weg om steeds maar weer aan te moeten tonen dat het echt niet gaat. Zo voorkomen we dat inwoners voorzieningen waar ze recht op hebben missen, simpelweg omdat ze deze niet kennen

Vroeg signaleren en maatwerk

De afgelopen periode is er gestart met een Aanpak Vroegsignalering met o.a. woningbouwcorporaties, zorgverzekeraars, BKR en energieleveranciers. Die succesvolle aanpak zetten we voort. Scholen, sportclubs en andere verenigingen en initiatieven moeten weten waar ze aan kunnen kloppen als iemand in de problemen zit of dreigt te komen. Het gezamenlijke actieteam krijgt een eigen budget/ handgeld om inwoners vervolgens op maat weer op weg te helpen. Zo kunnen we bijvoorbeeld mensen met een onvolledige AOW helpen of een bijstandsmoeder tóch de kans geven om weer te gaan studeren. De drempel voor schuldhulpverlening wordt verlaagd.

Aanpak laaggeletterdheid

Armoede en laaggeletterdheid versterken elkaar. Een grote groep die in armoede leeft weet dan ook niet de weg te vinden naar de regelingen die hen kunnen helpen. Wie moeite heeft met het lezen van brieven, rekeningen en aanmaningen komt moeilijker uit de schulden dan wie dat wel goed kan. Het is van belang om zo vroeg mogelijk in een (schuldhulpverlenings)traject laaggeletterdheid te herkennen en hierop in te spelen. Alleen op deze manier kunnen mensen duurzaam schuldenvrij worden. We hebben ook aandacht voor vluchtelingen die net een plekje hebben gevonden in onze stad. Ook zij komen vaak in de problemen omdat ze de taal nog niet machtig zijn en vastlopen.

Bosch Perspectief Fonds Schulden

Steeds vaker lopen inwoners vast in de schulden. Het betreft bijvoorbeeld jongeren zonder inkomen, ouderen met alleen AOW of mensen wier hypotheek onder water is komen te staan. Als aflossen zelf niet meer lukt kan de gemeente de schulden overnemen. In tal van gemeenten worden daar goede ervaringen mee opgedaan. Schuldeisers krijgen een aflossingsvoorstel, in ruil voor kwijtschelding van een deel van de schuld. De restschuld neemt de gemeente via het Perspectief Fonds over. De inwoner betaalt op maat terug. Jongeren of mensen zonder inkomen doen dit door, waar mogelijk,  aan de slag te gaan met school of werk en tevens vrijwilligerswerk te doen.

Aanpak malafide bewindvoerders

Mensen in financiële problemen krijgen bewindvoering voor hulp. Helaas zien we grote misstanden. Foute bewindvoerders exploiteren de ellende van arme mensen om winst te maken. Daar moet een einde aan komen. We gaan werken met een lijst van door de gemeente goedgekeurde bewindvoerders die voldoen aan het Keurmerk Bewindvoering.

Ruimhartig beleid voor minima

Bij minimabeleid kijken we niet alleen naar het bruto inkomen, maar ook naar het  besteedbaar inkomen om verborgen armoede aan te pakken. Zo moeten nu nog bij een inkomen boven de 110 procent van het minimum  eigen bijdragen betaald worden voor zorg en ondersteuning, terwijl dat soms niet kan. We willen als dat nodig is, bij inkomens onder en tussen de 120 tot 140 procent van het minimum, helpen. Daarmee ontstaat ruimte voor maatwerk.. Ook kijken we naar de kwetsbare positie van niet-uitkeringsgerechtigde (Nuggers). In de bijstand kijken we met een menselijke bril naar giften, zowel in natura als financieel. Nu wordt vaak te rigide opgetreden tegen bijvoorbeeld kleine giften en sociale activiteiten zoals een vakantie.

Lage woonlasten

Een derde van de huurders heeft financiële problemen. De grootste uitgavenpost is vaak de huur. Het is daarom van het grootste belang dat we met de corporaties de huurprijzen laag weten te houden en huurstijging tot de inflatie weten te beperken. Daarnaast moet ook aandacht zijn voor duurzaam wonen.